Circulation dergisinde yayınlanan, toplum temelli retrospektif bir kohort çalışmasına göre, kronik stabil angina tanısı konduktan sonra yaklaşık olarak her 5 hastadan 1’inde depresyon ortaya çıkabilmektedir.

Önceki çalışmalarda, miyokard infarktüsü (Mİ) geçirmiş hastalarda depresyon görülmesi daha kötü prognoz ile ilişkilendirilmiştir ancak, kronik stabil anginalı hastalarda depresyon hakkında çok fazla bilgi yoktur. Mİ’den sonra depresyon insidansının %10-40 arasında olduğu bildirilmiştir. Ayrıca, Mİ sonrası depresyon hastalarında 24 ay içinde yeni kardiyak olaylar, kardiyak mortalite ve tüm nedenlere bağlı mortalite riskinde 1,6-2,7 kat artış gözlenmiştir.

Toronto’da Sunnybrook Sağlık Bilimleri Schulich Kalp Merkezi’nden Dr. Natalie Szpakowski’nin yürüttüğü çalışmada, stabil anginalı hastalarda depresyonu haber veren belirteçleri tespit etmek amacıyla çok-değişkenli Cox orantılı risk modelleri geliştirilmiştir. Tüm sebeplere bağlı mortalite, Mİ kaynaklı hastane başvuruları ve daha sonra görülen revaskülarizasyon temel klinik sonuçlardır.

Ortalama 1084 günlük takip döneminde, 22.917 hastadan 4.305’inin (%18,8) depresyon yaşadığı saptanmıştır. Bu hastaların yaklaşık %85’inde depresyon varlığı aile hekimleri tarafından, %8,1’inde ise psikiyatristler tarafından belirlenmiştir. Depresyon, hastaların
%8,1’inde anjiyografiden sonraki 30 gün içinde, %10,3’ünde 30-90 gün arasında, %10,4’ünde 90-180 gün arasında ve %16,9’unda 180-365 gün arasında saptanmıştır; hastaların geri kalanı anjiyografiden 1 yıl sonra bir depresyon atağı yaşamıştır.
 

Araştırmacılar depresyon gelişimini öngören en güçlü belirtecin son 10 yılda geçirilen bir depresyon atağı olduğunu belirlemiştir. Kadınlarda, Charlson skoru yüksek olanlarda, sigara kullananlarda ve Kanada Kardiyovasküler Derneği (CCS) angina sınıflamasının yükselmesi depresyon riskini artıran faktörler olarak değerlendirilmiştir. Buna karşılık, kırsal bölgelerde yaşamak ve ileri yaş daha düşük depresyon olasılığıyla ilişkilidir.

Depresyonlu hastaların tüm nedenlere bağlı düzeltilmemiş mortalite oranları, depresyonsuz hastalardan daha yüksektir (Depresyonlu hastalar: %7,6; depresyonsuz hastalar: %6,4; p=0,005) Aynı durum, Mİ kaynaklı hastane başvuruları (Depresyonlu hastalar: %4,7; depresyonsuz hastalar: %2,8; p<0,001) ve sonraki revaskülarizasyon (Depresyonlu hastalar:
%14; Depresyonsuz hastalar: %10,7; p<0,001) için de geçerlidir.

Tamamen düzeltilmiş modelde, depresyon ölüm tehlikesinde %83 artışla ilişkilendirilmiştir (HR: 1,83; %95 GA, 1,62-2,07; p<0,001). Ayrıca, depresyon, Mİ kaynaklı başvurularla da önemli ölçüde ilişkilidir (HR: 1,36; %95 GA, 1,10-1,67; p=0,005). Ancak, depresyon sonraki revaskülarizasyon gereksinimini ciddi biçimde etkilememiştir (HR: 1,13; % 95 GA, 0,99- 1,28; p=0,07).

Yazarlara göre çalışma bulguları güncel depresyon literatürüyle uyumludur. Özellikle de daha önce, uzak bir geçmişte geçirilen depresyon öyküsünün önemini anlamak önemlidir; bu öykü depresyonun sonradan ortaya çıkışını öngören en güçlü belirteçtir ve depresyonun relaps ve remisyonla seyreden tabiatını pekiştirmektedir. Ayrıca araştırmacılar başlangıçtaki tedavi stratejisi ile depresyon arasında hiçbir anlamlı ilişki bulamamışlardır ve bu veri revaskülarizasyonun gelecekteki depresyon riskini önlemediği anlamına gelir.


PP-UNP-TUR-0615 (Ağustos 2023)

GA: Confidence Interval (Güven Aralığı); HR: Hazard Ratio (Risk Oranı)
Referans: Depression Worsens Outcomes in Chronic Stable Angina http://www.thecardiologyadvisor.com/chd/depression-risk-in-chronic-stable-angina/article/527264/ (Erişim tarihi: 01.08.2023).